© 2023
पूर्वप्रधान न्यायाधीश वा न्यायाधीशलाई राष्ट्र्पतिको उम्मेदवार बन्न संविधानले रोकेको छ कि छैन भन्ने सवालमा धेरै माथापच्ची भएको छ । अमेरिकामा आजभन्दा ठीक सयबर्षअघि राष्ट्र्पति भइसकेका विलियम होवार्ड ट्र्राफ्ट प्रधान न्यायाधीश भएका थिए । त्यसपछि अरुपनि धेरैले ट्राफ्ट जस्तो बन्ने कोशिस नगरेका होइनन् । भारतमै पनि प्रधान न्यायाधीश भइसकेका व्यक्तिहरु राजनीतिमा
कतिको विज्ञता आत्म स्वाभिमानमा दबिएको छ। कसैको विज्ञता अर्कोलाई गाली गरेर बितेको छ। तर यो ऊर्जा सुशासन, सम्वृद्धि र विकासमा
अल्पविकसित देशले आफ्नो विकासको आवश्यकतालाई सम्बोधन गर्न योजनाबद्ध विकासको प्रणालीलाई उपयुक्त ठानी अनुशरण र अभ्यास गर्न थाले । कतिपय विकासोन्मुख
फागुन ७, प्रजातन्त्र दिवस । यस अवसरमा सबैमा शुभकामना । तत्कालीन कठोर अवस्थामा मुलुकलाई अध्याँरोबाट उज्यालोतर्फ लैजाने सबै आदरणीय छन्,
जहाँ प्रजातन्त्र छ त्यहाँ मात्र प्रेस स्वतन्त्रता सम्भव छ । लोकतान्त्रिक शासन प्रणालीको अनुपस्थितिमा स्वतन्त्र प्रेस कल्पनामात्रको विषय होला तर
वर्षौं दुःखकष्ट सहेर राजनीति गरेका दल र तिनका नेताहरु बिस्तारै अलोकप्रिय बन्ने र क्षणिक सस्तो प्रचारसहित नयाँ बहाव ल्याउन सकेका
सक्कली भनेको सक्कली नै हो । यसमा केही जोडिरहनु पर्दैन । नक्कलीलाई जति सिङगारे पनि कहिल्यै सक्कली हुँदैन । यो
प्रेम पनि गुलाफ जस्तै सुगन्धित हुन्छ र अझ सुन्दर बन्छ। यति मात्र होइन गुलाफको फूलमा काँडा पनि हुन्छ। यसले प्रेमीहरुलाई
पृथ्वीनारायणको स्वर्गबाससँग नेपालमा राजा जन्मिएन, महेन्द्रपछि कम्युनिष्ट देखिएनन्, वीरेन्द्रसँग प्रजातन्त्रको मृत्यु भयो, बहादुर शाहपछि वीर भेटिएनन्, कालु पाण्डेपछि योद्धा पाइएनन्,
नीतिगत व्यवस्था र उपकरणहरू तथावत छन् भने चर्चाका अन्य विषयहरुमा मौद्रिक नीतिको समीक्षाले बोलेको छैन। अब आउने निर्देशनहरुमार्फत अन्य विषयहरु
एकाध अपवाद वाहेक त्यस्ता व्यक्तिहरु न सल्लाहकार हुन वा सल्लाह दिन हैसियत राख्छन् वा तिनिहरुमा कुनै विज्ञता नै हुन्छ ।
संखुवासभाले सप्तरीको आँप बुझेकै छैन । इलामको तरकारी झापाले संकलन गर्न सोचेकै छैन ।तर हामी सिलिगुडी र भारतका छेउछाउका उत्पादनलाई
हाम्रो पेटमा विभिन्न थरीका झन्डै दश निल ९१०,००,००,००,००,००,०००० अर्थात् १०० ट्रिलियन माइक्रोबायोम रहन्छन् । यी कीटाणु–जीवाणुहरुको उपस्थितिले पेट र मस्तिष्कको
अपाङ्गता भएका व्यक्तिको पनि मानव हुन र उनिहरु पनि मानवअधिकारबाट बञ्चितिमा छन् भने कुनै रिपोर्टिङ हुँदैन् । यसमा न त
धर्मको उत्पत्ति, ईश्वरको पूजा सबैभन्दा पहिले जहाँबाट शुरु भयो तिनीहरूले ईश्वर नस्वीकार्नु, धर्म नमान्नुजस्तो उद्दण्ड अरु के हुन्छ ? कार्लमाक्सले
काठमाडौं । आत्मदाह गरेका प्रेम प्रसाद आर्चायलाई किर्तिपुरस्थित वर्न अस्पतालको आईसीयू कक्षमा भेट्न गएको बेला भिडिओ खिचेको भन्दै आलोचना भएपछि
विज्ञ कर्मचारीको सरुवा जथाभावी गरिनु हुँदैन भन्ने मान्यता छ। यो नतिजामुखी प्रशासनको मान्यता हो । हाम्रोमा कर्मचारीको सरुवा कतिखेर गर्ने
यसले संसदीय रिपोर्टिङलाई नै समाप्त पार्ने निश्चित छ । संसद भवनभित्र रिपोर्टिङका सन्दर्भमा पास वितरण तथा व्यवस्थापनमा कुन मिडिया मुलधारको
सामान्य अर्थमा हेर्दा सरकार गठनको ३० दिन ठूलो समय होइन तर, प्रत्येक दिन केही नयाँ गर्नैपर्छ भन्नेका निम्ति भने मूल्यवान्
बागमती । आज माघ १० गते । आजभन्दा दुईसय ६० वर्षअघि आजकै दिन बङ्गाली नवाव मीर कासिमको फौजलाई पराजित गर्दै