काठमाडौं । अहिले विश्वभरि कोरोनाभाइरस सङ्क्रमण र त्यसबाट हुने रोग कोभिड-१९ को त्रास छ। विश्वका अधिकांश देशमा मान्छेका गतिविधिहरू अत्यावश्यक काममा मात्रै सीमित भएका छन् । आनुवंशिक संरचनामा आरएनए (RNA) भएका भाइरस अर्थात् विषाणुको एउटा समूहलाई वैज्ञानिकहरूले कोरोना भाइरस (corona virus) नामकरण गरेका थिए ।
चीनको वुहाननजिकै पशुपक्षी व्यापार हुने एउटा बजारमा पहिलो पटक यसको सङ्क्रमण देखिएको उक्त भाइरस केही महिनामै विश्वभरि फैलियो। उक्त भाइरसको वैज्ञानिक नाम सार्स-कोभ (Sarc-cov-2) हो। सङ्क्रमणबाट हुने रोगलाई कोभिड-१९ (Covid-19) भनिन्छ। केही मानिसहरूलाई सङ्क्रमण भए पनि कुनै गम्भीर लक्षण देखिँदैन। तर उनीहरूले थाहै नपाई अरूलाई भाइरस सारिदिन सक्छन्। कोरोनाभाइरस सङ्क्रमणका लक्षणहरू यस प्रकार रहेका छन् ।
समस्याहरु :
१) घाँटी दुख्ने, टाउको दुख्ने, पखाला लाग्ने, ज्वरो आउने, खोकी लाग्ने
२) श्वास फेर्न गाह्रो हुने
३) बिग्रँदै गए निमोनिया हुने
४) श्वासप्रश्वासका अन्य रोग लाग्ने
५) मिर्गौला फेल हुने
६) मृत्यु पनि हुन सक्ने
७) सुँघ्ने क्षमता पनि शिथिल
बच्ने उपायहरु :
१) चिकित्सकसँग परामर्श लिने
२) हाँच्छयुँ गर्दा आँखा र नाक नमिच्ने
३) सरसफाइमा ध्यान दिने
४) भीडभाडमा नजाने
५) माक्स लगाएर मात्र हिँड्ने
६) नियमित रूपमा सबुन पानीले हात धुने
७) मुखामुख कुराकानी नगर्ने
८) जथाभावी नथुक्ने
९) अण्डा तथा मासु खानुपर्ने भए निकै राम्रोसँग पकाएर मात्र खाने (एजेन्सीको सहयोगमा)