एजेन्सी । विश्वभर तापक्रम तीव्र गतिमा बढिरहेको छ । जलवायु वैज्ञानिकहरूले सन् २०२३ को सुरुमा पृथ्वीको वातावरणमा केही अनौठो कुरा देख्न थालेका थिए । मार्च २०२३ मा समुद्रको सतहको तापक्रम बढ्न थाल्यो र अप्रिलसम्ममा नयाँ रेकर्ड कायम गरेको थियो । पछिल्लो १२ महिनादेखि समुद्रको सतहको तापक्रमले हरेक दिन नयाँ कीर्तिमान कायम गरिरहेको छ ।
समुद्री सतहमा हुने परिवर्तनले वैज्ञानिकहरूको चिन्ता बढाएको छ, किनभने यस जलवायु परिवर्तनको पछाडि केही कारणहरू छन् जुन वैज्ञानिकहरूले समेत पत्ता लगाउन सकेका छैनन् ।
युरोपेली संघको एजेन्सी कोपर्निकस क्लाइमेट सर्भिसले वातावरणको अनुगमन गर्छ । यस एजेन्सीका अनुसार, फेब्रुअरी २०२४ विश्वभरमा रेकर्ड गरिएको सबैभन्दा तातो महिना थियो । सतहमा हावाको औसत तापक्रम १३.५४ डिग्री सेल्सियस थियो ।
फेब्रुअरी महिनाको तापक्रम सन् १९९१–२०२० को औसत तापक्रमभन्दा ०.८१ डिग्री सेल्सियस र अघिल्लो सबैभन्दा तातो फेब्रुअरी २०१६ भन्दा ०.१२ डिग्री बढी थियो । औद्योगिक क्रान्ति अघि १८५०–१९०० सम्मको औसत फेब्रुअरी अवधिसँग तुलना गर्दा, यो महिना १.७७ डिग्री सेल्सियस बढी तातो थियो ।
तथ्याङ्कअनुसार सन् २०२३ मार्चदेखि २०२४ फेब्रुअरीसम्मको विश्वव्यापी औसत तापक्रम सबैभन्दा बढी रेकर्ड गरिएको हो । फेब्रुअरीको पहिलो पन्ध्र दिनमा विश्वव्यापी रूपमा तापमान असाधारण रूपमा उच्च थियो । फेब्रुअरी ८ र ११ बीचको लगातार चार दिनसम्म तापमान १८५०–१९०० को औसत भन्दा २ डिग्री सेल्सियस बढ्यो ।
एक मिडिया रिपोर्टका अनुसार सेन्ट थोमस युनिभर्सिटीका प्रोफेसर जोन अब्राहमले भने कि हामीलाई थाहा छैन समुद्रमा के भइरहेको छ जसका कारण तापमान परिवर्तन भइरहेको छ । उनका अनुसार यो धेरै असामान्य छ, जसले वैज्ञानिकहरूको अघिल्लो अपेक्षाहरूलाई चुनौती दिएको छ ।
वैज्ञानिकहरूको सबैभन्दा ठूलो चिन्ता यो हो कि यदि समुद्रको तापक्रम यसरी बढिरह्यो भने यसले कोरलहरूलाई नोक्सान पुर्याउन सक्छ । यसले तीव्र हावाको साथ ठूलो आँधीबेहरी निम्त्याउन सक्छ । वैज्ञानिकहरूले २०२३ मा यस्ता घटनाहरू देखेका छन् ।
विश्वव्यापी महासागरको तापक्रम चाँडै नै कम हुने कुनै संकेत छैन । यसैबीच, संयुक्त राष्ट्र संघको एजेन्सी विश्व मौसम संगठनको प्रतिवेदनले सन् २०२३ मा विश्व महासागरमा ३२ प्रतिशत सामुद्रिक तापको लहर अनुभव गरेको उल्लेख गरेको छ । यसले अघिल्लो २०१६ को २३ प्रतिशतको रेकर्ड तोडेको छ । प्रतिवेदनका अनुसार उत्तरी एट्लान्टिक र भूमध्यसागरमा समुद्री तापको लहरहरू विशेष गरी व्यापक थिए ।