काठमाडौं । सोसल नेटवर्किङ साइट फेसबुक हाम्रो जीवनको अभिन्न अंग बनिसकेको छ । तर यो कहिले काँही हाम्रो लागि समस्या पनि बन्न सक्छ । हाम्रो निजि जानकारी फेसबुकमा हुने भएका कारण मानिसहरुले यसको गलत फाइदाँ उठाउने गर्दछन् । फेसबुकमा हाल्न नहुने ११ कुराहरु यस्ता छन् :
१) मोबाइल नम्बर- तपाईको मोबाइल नम्बर तुरुन्त हाइड गर्नुहोस् । फेसबुक पेजमा कहिले पनि फोन नम्बर नहाल्नुहोस् । मानिसहरुले यसका गलत फाइदाँ ढिलो चाँडो तपाईबाट उठाउनेछन् ।
२) जन्मदिन- ह्याकरले तपाईको जन्मदिनले नै तपाईको निजि जिन्दगीमा खलबली मच्चाइदिन सक्छन् । यसमार्फत उनीहरु तपाईंको बैंकसम्म पुग्नसक्छन् जसका कारण तपाईंले निकै समस्या झेल्नुपर्ने हुन्छ ।
३)वास्तविक साथीलाई मात्र फेसुबकमा प्रवेश- अपरिचित मानिसहरुको फ्रेन्ड रिक्वेष्ट कहिले पनि असेप्ट नगर्नुहोला । आफ्नो चिनजानका साथीलाई मात्र यहाँ राख्नु बुद्धिमानी हुनेछ ।
४) रिलेसनशीप स्टेटस- यदि तपाई कोही मानिसको प्रेममा हुनुहुन्छ अथवा कसैसँग ब्रेकअप भएको छ भने यस्ता कुराहरु फेसबुकमा समावेश नगर्नुहोस् । अरुले फाइदा उठाउनेछन् ।
५) क्रेडिट कार्ड डिटेल्स- क्रेडिट कार्डको डिटेल्स कहिले पनि फेसबुकमा नराख्नुहोस् । अकाउन्ट ह्याक हुने सबैभन्दा ठूलो डर यसैबाट हुन्छ ।
६) आफ्नो बसलाई नजोड्नुहोस्- यो तपाईको पर्सनल स्पेश हो । तपाईको कुरा तपाईंको बसलाई नरम्रो लाग्न सक्छ जसका कारण तपाईले अफिसमा झेल्नुपर्ने हुनसक्छ ।
७) आफ्नो लोकेसन कहिले पनि नबताउनुहोस्- फेसबुकमा तपाई आफ्नो लोकेशन कहिले पनि ट्याग नगर्नुहोस् । थाहा छैन, कसले तपाईमाथि नजर गाडिरहेको छ ।
८) छुट्टिको जानकारी नदिनुहोस्- याद राख्नुहोस्, यसो गर्दा तपाईले ठूलो नोक्सानी व्यवहोर्नु पर्ला । यस्तो हुनसक्छ कि तपाईंले फेसबुकमा १५ दिनको लागि छुट्टीमा जाँदैछु भनेर लेख्नुभएको छ र त्यही १५ दिनमा तपाईको घरमा चोरी पनि हुनसक्छ । त्यसकारण यस्ता कुराहरु फेसबुकमा नराख्दा राम्रो ।
९) परिवारको तस्बिर नराख्नुहोस्- यस्तो गर्दा तपाईले आफ्नो दुश्मनहरुलाई पनि आफ्नो परिवारसम्म पुर्याइरहनु भएको छ । परिवारको तस्बिर हाल्न तुरुन्त बन्द गर्नुहोस् ।
१०) बालबच्चाको स्कूलको जानकारी नहाल्नुहोस्- तपाईको आफ्नो साथीभाइसँग धेरै कुरा भन्न खोज्नुहुन्छ होला तर यसो भन्दैमा फेसबुकमा आफ्नो बालबच्चाको केही पनि जानकारी नहाल्नुहोस् । उनीहरुको स्कूलको केही गतिविधि पनि नहाल्नुहोस् । यसो गर्नुहुन्छ भने तपाईंलाई बेफाइदा नै हुन्छ ।
११) लोकेशन सेटिङ्ग सधैं बन्द राख्नुहोस्- आइफोन होस् वा एन्ड्रोइड, लोकेसन सेटिङलाई सधैं बन्द राख्नुहोस् । यसो गर्दा तपाईको स्थिती बारे अरुलाई थाहा हुन्छ र खबर पाएलगत्तै त्यस्ता व्यक्तिले केही भिन्न प्लानिङ गरेर तपाईंलाई हानी पुर्याउन सक्छ । एजेन्सीको सहयोगमा ।