क्यानडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोले भारत सरकारका एजेन्टहरूले जुनमा ब्रिटिश कोलम्बियामा सिख समुदायका नेताको हत्या गरेको आरोप लगाएका छन् ।
प्रधानमन्त्री ट्रुडोको उक्त आरोपसँगै दुई देशबीचको सम्बन्ध चिसिने सम्भावना बढेको छ । हाउस अफ कमन्समा बोल्दै प्रधानमन्त्री ट्रुडोले सिख नेता हरदीप सिंह निज्जरको हत्यामा भारतको संलग्नताबारे यस महिनाको सुरुमा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग सीधै समूहको २० शिखर सम्मेलनमा प्रश्न उठाएको बताए। उनका अनुसार यो आरोप क्यानडा सरकारले सङ्कलन गरेको गुप्तचरमा आधारित छ ।
“क्यानाडाली भूमिमा क्यानाडाली नागरिकको हत्यामा कुनै पनि विदेशी सरकारको संलग्नता हाम्रो सार्वभौमसत्ताको अस्वीकार्य उल्लङ्घन हो”, प्रधानमन्त्री ट्रूडोले सांसदहरूलाई भने। उनले सिख पृथकतावादको वकालत गर्ने निज्जरको हत्याको अनुसन्धानमा सहयोग गर्न क्यानडाले भारतलाई दबाब दिने बताए। विदेशमन्त्री मेलानी जोलीले एक भारतीय कूटनीतिज्ञलाई निष्कासन गरेको जानकारी दिइन् । उनका अनुसार ती कूटनीतिज्ञ क्यानडामा भारतको गुप्तचर एजेन्सीको प्रमुख हुन् ।
भारतको विदेश मन्त्रालयले मंगलबार बिहान क्यानाडाको आरोपलाई ‘तर्कहीन’ र राजनीतिक रूपमा प्रेरित भन्दै अस्वीकार गरेको छ । क्यानाडाले लामो समयदेखि भारतको सुरक्षालाई खतरामा पार्ने ‘खालिस्तानी आतंकवादी र चरमपन्थी’ लाई आश्रय दिएको विदेशमन्त्रालयले जनाएको छ । खालिस्तानलाई सिख पृथकतावादीहरूले उनीहरूले बनाउन चाहेको स्वतन्त्र राज्य भन्छन्। भारतीय विदेश मन्त्रालयका अनुसार क्यानाडाली प्रधानमन्त्री ट्रुडोले लगाएको आरोपलाई प्रधानमन्त्री मोदीले ठाडै अस्वीकार गरेका थिए ।
“हामी क्यानाडा सरकारलाई आफ्नो भूमिबाट सञ्चालन गर्ने सबै भारतविरोधी तत्वहरू विरुद्ध तुरुन्त र प्रभावकारी कानूनी कारबाही गर्न आग्रह गर्दछौँ”, मन्त्रालयले एक विज्ञप्तिमा भनेको छ । उसले भारतस्थित क्यानाडाली कूटनीतिज्ञलाई निष्कासन गर्न लागेको बताएको छ । क्यानडामा भएको राजनीतिक हत्यामा भारत सरकार संलग्न रहेको आरोपले दुई देशबीचको सम्बन्ध थप बिग्रने सम्भावना छ । यसै महिनाको सुरुमा हत्याको आरोपका कारण क्यानडाले भारतसँगको व्यापार सम्झौतामा वार्तालाई निलम्बन गरेको थियो । जी२० सम्मेलनमा भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीले औपचारिक द्विपक्षीय बैठक गर्ने देशहरुको सूचीबाट क्यानाडालाई हटाएका थिए ।
क्यानाडाली प्रधानमन्त्री ट्रुडोका अनुसार कूल जनसंख्याको ४ प्रतिशत हिस्सा भएको भारतीय मूलका धेरै क्यानाडालीहरू निज्जरको हत्याबाट आक्रोशित थिए र केही अवस्थामा उनीहरुलाई आफ्नो व्यक्तिगत सुरक्षाको डर रहेको छ । लगभग १४ लाख क्यानेडियनहरू भारतीय मूलका छन् र तीमध्ये धेरै सिखहरू छन् ।
क्यानाडामा विपक्षी न्यू डेमोक्र्याटिक पार्टीका नेता जगमीत सिंह पनि सिख समुदायकै हुन् । ४५ वर्षीय निज्जरलाई ब्रिटिस कोलम्बियाको सरेमा रहेको सिख मन्दिर नजिकै गोली प्रहार गरिएको थियो । जुनमा एक पत्रकार सम्मेलनमा रोयल क्यानेडियन माउन्टेड पुलिसका अन्वेषकहरूले निज्जरलाई मुखुन्डोधारी मानिसहरूले आक्रमण गरेको बताएका थिए ।
एजेन्सीको सहयोगमा