मुम्बई/नयाँ दिल्ली । भारतले अक्टोबर २०२३ सम्म चिनी निर्यातमा प्रतिबन्ध एक वर्ष बढाएको छ । विश्वको सबैभन्दा ठूलो चिनी उत्पादक मुलुक भारतले अझै विदेशमा बिक्रीका लागि यस वर्षको कोटा निर्धारण गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
चिनी निर्यातमा रोक लगाउने निर्णयले नेपाललगायतका मुलुकमा चिनी अभाव हुने र नेपालमा चिनीको मूल्य बढ्ने अनुमान गरिएको छ ।
विश्वको सबैभन्दा ठूलो चिनी उपभोक्ता पनि भारत हो । भारतले यर्स वर्ष कीर्तिमानी निर्यातपछि आन्तरिक मूल्यमा भएको वृद्धिलाई नियन्त्रण गर्न यस महिनाको अन्त्यसम्म निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो।
“निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउने सूचनाले चिनी निकासीलाई प्रतिबन्धित वर्गमा राख्ने सरकारको नीतिलाई मात्र विस्तार गरेको छ, तर यो निर्णयले सरकारले २०२२/२३ मा चिनी निकासी गर्न नदिने भन्ने होइन”, राष्ट्रिय सहकारी चिनी कारखाना लिमिटेडका प्रबन्ध निर्देशक प्रकाश नाईकनवरेले सरकारको शुक्रबार ढिलो सूचनालाई उल्लेख गर्दै रोयटर्सलाई भने।
चालु सिजनको निर्यात कोटा अर्को साता जारी हुनसक्ने व्यापार तथा सरकारी स्रोतले बताएको छ । रोयटर्सका अनुसार सरकारले अक्टोबर १ मा सुरु भएको नयाँ मार्केटिङ वर्षको पहिलो किस्तामा ५० लाख टन चिनी निर्यात गर्न अनुमति दिने तयारी गरेको थियो।
भारतले दोस्रो किस्तामा करिब ३० लाख टन चिनी निर्यात गर्न अनुमति दिने अपेक्षा गरिएको छ जसले यस वर्ष चिनीको कुल विदेशी ढुवानी करिब ८० लाख टनमा पुर्याउनेछ। उत्पादक समूह भारतीय चिनी मिल संघका अनुसार भारतले २०२२/२३ सिजनमा ९० लाख टन चिनी निर्यात गर्न सक्नेछ ।
आकर्षक विश्व मूल्यमा व्यापारीहरू यस सिजनको लागि कच्चा चिनी निर्यात गर्नका लागि व्यापारीहरू हस्ताक्षर गर्न थालेका छन्। यस महिनाको पहिलो छ महिनामा बेमौसमी वर्षाका कारण सुस्त हुन थालेको यस वर्षको चिनी उत्पादनमा भएको ढिलाइको पूर्ति गर्न व्यापारीहरूले निर्यात सम्झौताहरू गर्ने प्रयास गरिरहेका छन्।
करिब ४५ लाख टन चिनी इथानोल उत्पादनका लागि डाइभर्ट गरिसकेपछि भारतले २०२२/२३ सिजनमा करिब तीन करोड ६५ लाख टन मिठाई उत्पादन गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, जुन अघिल्लो सिजनको तुलनामा २ प्रतिशतले बढी हो।